Directions in research of the oldest Polish press (1501–1729)

This article contains a brief overview of the research on Polish press from the years 1501–1729, and discusses its directions and results conducted by historians and press experts after 1945. A citation analysis is widely used in the evaluation of the research output. The interest in the oldest Polish press is relatively high. A total of 55 scholars worked in the field, publishing 102 works (including 16 books), cited 524 times (including 267 times below the half-life period). Eight authors had the largest contribution: Konrad Zawadzki, Kazimierz Maliszewski, Jan Lankau, Władysław Myk, Adam Przyboś, Jan Pirożyński, Janusz A. Drob and Urszula Augustyniak. The most frequent subjects of research were ephemeral and serial newspapers, Merkuriusz Polski and handwritten newspapers, as well as other periodic newspapers and press from Gdańs

Censorship in the PSL Press within the Period of the 1946 Referendum and the Legislative Sejm Election

The main goal of the article is to analyse censorship interventions made in articles raising the topics of the referendum and the election to the Legislative Sejm which were prepared for print in the periodicals of the Polish People’s Party. The material developed by the Main Office of Control of Press, Publications and Shows in Warsaw and by its regional divisions constituted its basic source of information. I conducted a quantitative analysis of the interventions using a sample of the reports of the censorship institution regarding the “Polska Ludowa” periodical. I have also discussed the content removed from print. Within the studied area, censorship most often prevented the PSL periodicals from publishing information regarding the repressions of the PSL’s activists, informing about the organisation of both events and suggesting the fact of forging votes

Prasa polska na początku doby zaborów (1795–1815) jako obiekt refleksji historycznej

This article describes briefly the Polish press from the years 1795-1815 and discusses the trends and results of research undertaken in this field by historians after 1945. The citation analysis was widely used to evaluate the research achievements. Researchers showed little interest in the press of that time. Only 49 scholars in total worked in this area and they published 61 works cited 118 times within the parent discourse (history of the press) [including 42 times below the half-life period]. Kazimierz Ossowski (5 works) [8 citations] and Marian Kallas (6 works) [7 citations] could boast the greatest achievements in this field. The works published by Tadeusz Łepkowski [10] and Jerzy Łojek [3] also deserve attention. The greatest achievement in the analyzed area is a monograph by K. Ossowski "Prasa Księstwa Warszawskiego" (Warsaw, 2004). Other topics received much less attention. One also lacks synthetic analyses for the period 1796-1806 and monographs of the then leading newspapers, especially "Gazeta Warszawska" and "Gazeta Korespondenta Warszawskiego i Zagranicznego

Miejsce bibliotek w erze transformacji prasy

Journals of high, medium and low input consist significant part of library collection. They play also an important role in formation of society's culture. Press is not the basic source of knowledge and information, but as Polish Studies on Reading (PSR) indicates, for majority of readers, it the most valuable resource of content. Values such as professionalism, honesty, authority, reliability and intelligence are associated with the image of press. For many readers digital version of press becomes more attractive form of expression. More and more titles that traditionally were issued in paper form, now are digitalized. Report from PSR studies shows growth of interest in reading digital press. At the same time these studies show that their range of influence should grow. Report about diagnosis of reader’s behaviors in relation to press does not show optimist vision for sharing press in libraries. However, both analyst’s and librarians’ observations of publishing market give hope that for many years to come printed press will source of knowledge and social opinion. Libraries also have the ability to offer digital press that readers find interesting

Literature and writer in the Polish press of the second half of the 19th century. Selected problems

Publikacja jest zbiorem artykułów eksplorujących relacje między dziennikarstwem a literaturą z różnych perspektyw i w różnych obszarach językowych. Wobec postępującej w ostatnich dziesięcioleciach kontaminacji między dziennikarstwem a literaturą autorzy tekstów pochylają się nad historycznymi związkami między badanymi dziedzinami (począwszy od starożytności do czasów najbardziej współczesnych), stawiają pytania dotyczące kontekstów kulturowych determinujących badaną ekspresję, przyglądają się typowym dla niej środkom wyrazu, wychwytują nieuniknioną hybrydyzację form oraz kreślą sylwetki konkretnych dziennikarzy-pisarzy. Wartością dodaną jest zderzenie perspektyw badawczych w odniesieniu do różnych kręgów kulturowych (hiszpański, latynoamerykański, francuski, bułgarski, polski, amerykański, angielski, germański, klasyczny, włoski). Takie ujęcie prowadzi do wieloaspektowej problematyzacji niezwykle aktualnego wymiaru współczesnej kultury.Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na podstawowe relacje, jakie zachodziły między literaturą a dziennikarstwem w prasie polskiej drugiej połowy XIX wieku. W pierwszej części przedstawione zostały najważniejsze etapy w rozwoju prasy polskiej do końca XIX wieku, w drugiej obecność literatury w prasie, natomiast w części trzeciej – na przykładzie aktywności Henryka Sienkiewicza – relacje między twórczością publicystyczną a artystyczną. Sienkiewicz do 1882 roku był aktywnym dziennikarzem – recenzentem, felietonistą i reportażystą. Publicystyka stanowiła cenne doświadczenie w kształtowaniu się stylu pisarza, była też źródłem licznych inspiracji, które z czasem znalazły swoje odzwierciedlenie w twórczości literackiej.The author’s aim is to draw attention to the basic connections that were established between literature and journalism in the Polish press of the second half of the 19th century. In the first part of her work the author presents the most important stages in the development of Polish press till the end of that period, in the second one – the presence of literature in the press and in the third one – the relation between artistic and commentary works as exemplified by the writings of Henryk Sienkiewicz. Till 1882 he was an active journalist – a reviewer, columnist and reporter. The writer’s commentary works constituted valuable experience in shaping his style and also were the source of numerous inspirations that in the course of time were reflected in his literary works

The picture of Cracow's musical life as presented in "Dziennik Polski" in the years 1956-1980

Opracowanie stanowi próbę odpowiedzi na pytanie czy i jak redakcja codziennej gazety "Dziennik Polski" sprzyjała krakowskiemu środowisku muzycznemu. W literaturze przedmiotu trudno znaleźć publikację, w której przedmiotem badań byłoby życie muzyczne Krakowa w okresie gomułkowskim i gierkowskim ukazane na łamach gazety. Jednakże życie muzyczne Krakowa analizowało wielu badaczy. Zakres i zasięg badań był różny. W pracy zbiorowej Kraków muzyczny 1918-1939 pod redakcją Mieczysława Drobnera i Tadeusza Przybylskiego dotyczącej okresu międzywojennego, przedstawiono sylwetki wybranych artystów muzyków, omówiono działalność różnego typu instytucji muzycznych i organizacji społecznych, scharakteryzowano czasopisma i gazety poruszające tematykę muzyczną. Spośród opracowań późniejszych na szczególną uwagę zasługują dwie publikacje Anny Woźniakowskiej: 60 lat Filharmonii im. Karola Szymanowskiego w Krakowie: 1945-2005 (2004) i Czy Kraków zasługuje na operę?: 45-lecie Opery i Operetki w Krakowie (2000), stanowiące kompendium najważniejszych informacji na temat działalności dwóch dużych państwowych instytucji muzycznych w Krakowie

Directions in research of the oldest Polish press (1501–1729)

This article contains a brief overview of the research on Polish press from the years 1501–1729, and discusses its directions and results conducted by historians and press experts after 1945. A citation analysis is widely used in the evaluation of the research output. The interest in the oldest Polish press is relatively high. A total of 55 scholars worked in the field, publishing 102 works (including 16 books), cited 524 times (including 267 times below the half-life period). Eight authors had the largest contribution: Konrad Zawadzki, Kazimierz Maliszewski, Jan Lankau, Władysław Myk, Adam Przyboś, Jan Pirożyński, Janusz A. Drob and Urszula Augustyniak. The most frequent subjects of research were ephemeral and serial newspapers, Merkuriusz Polski and handwritten newspapers, as well as other periodic newspapers and press from Gdańs

The Repositories and Collections Maintenance Department

Dynamika systematycznego wzrostu, nowoczesna przestrzeń intelektu, labirynt znaków, magia zaangażowanych w swoją pracę ludzi z pasją – to tylko kilka haseł, które przychodzą na myśl, kiedy chcemy przywołać nazwę Biblioteki Uniwersytetu Łódzkiego i 70 lat jej historii. Łódź przed dwoma wiekami powstawała z tradycji niejednorodnych, i podobnie powstawał – jako mozaika różnych treści intelektualnych – Uniwersytet Łódzki.The article presents the history of The Repositories and Collections Maintenance Department since 1945. The problems of acquisition and location of library holdings as well as all changes in the organization of work in The Department (2007) and connected with computerization and electronic system of ordering items are described

Felieton w prasie łódzkiej w XIX wieku

Mit Feuilleton bezeichnet man entweder ein Ressort in der Zeitung, das sich unter dem sog. Strich befindet, oder eine journalistische Darstellungsform, die in einer kommentierendbeurteilenden Weise verschiedene Ereignisse, vor allem kulturelle, darstellt. Charakteristisch für das Feuilleton als journalistische Darstellungsform ist ein persönlicher Schreibstil, der das Literarische mit einbezieht. Von daher profiliert sich das Feuilleton zwischen Journalismus und Literatur. In der ersten deutsch-polnischen Zeitung in Lodz Łodźer Anzeiger-Łódzkie Ogłoszenia, die im Jahre 1863 erschien, wurden Feuilletons unregelmäßig gedruckt. Anfänglich fanden unter dem Strich, wo das Ressort platziert wurde, in erster Linie Werbung und kleinere Anzeigen ihren Niederschlag. Mit der Zeit veröffentlichte die Zeitung unter dem Strich Fortsetzungsromane, Feuilletons und kurze Erzählungen. Die Zeitungsredaktion machte eine Ausgrenzung zwischen dem polnischen und deutschen Ressort, so dass man verschiedene Texte einem deutschen und polnischen Leser bot. Da der Verleger Johann Petersilge über eine einfache Drucktechnik und keine erfahrenen Journalisten verfügte, waren viele Feuilletons nachgedruckt. Sie hatten einen rudimentären Charakter und ihre Funktion begrenzte sich generell auf Unterhaltung und Aufklärung des Lesepublikums.Wydanie publikacji sfinansowane przez Uniwersytet Łódzk